اصول ویراستاری بصری پروژه های گرافیکی

در هر موقعیت و جایگاهی که هستید حتما برایتان پیش آمده است که به یک طراح گرافیک پروژه ای سپرده باشید یا خودتان طراح گرافیک هستید و پروژه های گرافیکی مختلفی را انجام می دهید. برای اینکه نتیجه نهایی یک طرح گرافیکی ، ایده آل به نظر برسد ، رعایت مجموعه ای از نکات و استانداردها الزامی می‌باشد که هر یک از این موارد، با یادگیری اصول و کسب تجربه بهتر خواهند شد.

به علاوه اگر کارفرما و طراح هر دو این اصول و استانداردها را بشناسند سریع تر به زبان مشترک می رسند و در نهایت به نتیجه ای مطلوب و یک طرح گرافیکی حرفه ای خواهند رسید.  بارها دیده ایم کارفرمایان درخواست هایی از طراح دارند که مغایر با اصول حرفه ای طراحی گرافیکی است و یا طراح نمونه کاری به کارفرما ارائه می دهد که این استانداردها را رعایت نکرده است.

در این مقاله سعی داریم تمام مواردی که باید رعایت شود تا یک طرح گرافیکی قابل قبول و حرفه ای باشد را مطرح کنیم و به شما آموزش دهیم چطور یک فایل گرافیکی را به درستی ویراستاری کنید. چه کارفرما باشید چه طراح می توانید از این اصول برای ارزیابی محتواهای گرافیکی بهره بگیرید.

اصول استاندارد و اساسی در طراحی گرافیک که در این مقاله با آن‌ها آشنا می شوید ، در تمامی طرح‌های گرافیکی مثل پوستر، ست اداری، کارت ویزیت، کاتالوگ، بروشور، تراکت، مجله، اینفوگرافیک، فایل ارائه، موشن گرافیک، لوگو و… دخیل هستند و باید رعایت شوند. در بعضی طراحی ها نیز به طور خاص استانداردهایی وجود دارد که به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد.

 

1- پیام اصلی

تمامی طرح های گرافیکی به دنبال یک هدف طراحی می شوند. شما به عنوان کارفرما یا طراح باید بدانید این هدف چیست و قرار است چه تاثیری بر مخاطب بگذارد. اولین چیزی که باید به عنوان ویراستار بصری به آن دقت کنید این است که آیا پیام اصلی محتوا و اطلاعات شما متناسب با مخاطب و هدف به درستی از طرح دریافت می شود؟!

2- حاشیه های امن

چه محتوای گرافیکی شما در نهایت چاپ شود و چه در فضاهای دیجیتال مورد استفاده قرار بگیرد، باید مقداری حاشیه بدون محتوای مهم دورتادور طرح باشد. در صورتیکه فایل برای چاپ ارسال شود ممکن است در برش کاغذ چند میلی متر از طرح شما از دست برود بنابراین همیشه باید فضایی را برای این اتفاق در نظر بگیرید. اگر هم فایل شما برای قرارگیری در فضاهای دیجیتال استفاده می شود برای زیبایی بصری طرح باید این فضای خالی را رعایت کنید. پس قبل از اینکه طرح گرافیکی را تایید یا ارسال کنید به حاشیه های طرح دقت کنید.

 

3-  ابعاد استاندارد

مورد مهم دیگری که حتما در محتواهای گرافیکی باید به آن توجه داشت ابعاد طرح است. با توجه به گستردگی بسترهای انتشار توجه به این نکته ضروریست. شما باید بستری که قرار است طراحی گرافیک شما منتشر شود را بشناسید و از ابعاد استاندارد هر مورد آگاهی کسب کنید. اگر طراح باشید که این موارد را به خوبی می دانید فقط کافیست در مرحله ویراستاری بصری مجدد ابعاد را چک کنید تا از اشتباهات غیرعمدی جلوگیری شود، اما اگر کارفرما هستید یا با مطالعه و جستجو یا با کمک طراحتان از این ابعاد استاندارد مطلع شوید و طراحیتان را چک کنید.

 

4- رنگ

رنگ به دلیل قدرتمند بودن در جلب توجه و تاثیرگذاری مستقیم روی ذهن مخاطب مسئله بسیار مهمی است و باید رنگ های طرح گرافیکی شما با دقت و متناسب با هدف و مخاطب شما انتخاب شوند. هر رنگ تاثیر خاصی بر مغز انسان دارد. برای اینکه بدانید آیا رنگ انتخابیتان با هدف شما مطابقت دارد یا نه باید روانشناسی رنگ ها را بدانید. به طور مثال سفید نشان دهنده تکنولوژی است، آبی نشان دهنده آرامش و … . بدیهی است اگر سازمان یا شرکت سفارش دهنده برندبوک یا رنگ سازمانی دارد، همیشه اولویت با آن رنگ هاست.

در استفاده از رنگ ها برای بهتر دیده شدن المان های درون طرح و همچنین جلب کردن توجه به مخاطب به پیام اصلی یا نکات مهم می توانید از کنتراست استفاده کنید. استفاده از رنگ هایی با کنتراست نزدیک به هم باعث خستگی مخاطب یا توجه نکردن به مطالب مهم می شود.

برای انتخاب پالت رنگی مناسب یا ترکیب های 3 یا 4 تایی باید به تئوری رنگ و نحوه استفاده از دایره رنگ اشاره کنیم. یادتان باشد در یک طراحی بیشتر از 4 رنگ استفاده نکنید. گرچه در بعضی موارد در صورت نیاز می توان از 5 رنگ هم استفاده کرد. از ترکیب رنگ های اصلی و فرعی دایره ای به اسم دایره رنگ ایجاد می شود که با استفاده از آن می توان پالت های رنگی مناسبی برای طراحیتان انتخاب کنید. اگر از قوانین تئوری رنگ استفاده نکنید ترکیب رنگ هایی که به کار برده اید طراحی شما واقعا زشت می کند.

5- متن

در این مرحله باید تمامی متن هایی که در طرح گرافیکی می بینید را بررسی کنید. مواردی که در ویراستاری متن ها باید چک کنید را در ادامه برایتان آورده ایم.

• فونت – استفاده از یک یا نهایت دو فونت در کل طرح
• تایپوگرافی
• اندازه فونت – تنوع بالایی در اندازه فونت نداشته باشید.
• فاصله حروف
• نیم فاصله
• تنظیمات پاراگراف – مثل راست چین و چپ چین بودن، تراز بودن سطرها و…
• غلط های املایی و نگارشی

6- اعداد

در اغلب طرح های گرافیکی خصوصا پوسترها، اینفوگرافیک ها و …  اطلاعات کمی زیادی به چشم می خورد. اعداد نمایان‌گر اطلاعات مهم و حساسی هستند و باید قبل از تایید نهایی طرح حتما از منظر موارد زیر بررسی شوند:

• اندازه فونت اعداد یکدست باشد و اعداد با اهمیت یکسان اندازه یکسان داشته باشند
• فونت اعداد نیز یکسان باشد و تنوع نوع فونت در بین اعداد یک طرح دیده نشود
• درصدهای موجود در طرح با علامت % نشان داده شده باشند یا به صورت حروف کلمه درصد در کنار عدد ذکر شده باشد.
• ممیزها را حتما بررسی کنید که به در زبان فارسی به صورت / و در زبان انگلیسی به صورت نقطه باشند
• جداکننده اعداد ( 32،764 – 326,54  – 23/456) در کل طرح به یک شکل باشد
• فارسی و انگلیسی بودن اعداد هم اهمیت دارد. اگر طراحی شما به طور کلی به زبان فارسی است در همه موارد از اعداد فارسی استفاده کنید.

 7- عکس ها

عکس ها یکی از عناصر پرکاربرد و اصلی در طراحی ها هستند. توجه نکردن به جزییات لازم و استانداردهای استفاده از عکس ها می تواند سطح کیفیت طراحی شما را زیر و رو کند. در ادامه به طور خلاصه به بعضی از این موارد اشاره کرده ایم:

• کیفیت– عکس هایی که در طراحی استفاده می کنید باید مناسب باشد. به طوریکه در بستر انتشار، طرح به صورت پیکسلی یا تار نباشد.
• تناسب عکس با موضوع طرح
• برش مناسب عکس
• کادر مناسب
• محتوای مناسب با فرهنگ و مخاطب 

8- قوانین گشتالت

هنگام دیدن یک طرح گرافیکی شما فکر می‌کنید که خودتان تصمیم می‌گیرید توجه خود را به کدام قسمت جلب کنید، اما این فقط نیمی ‌از حقیقت است. اصولی وجود دارد که تعیین می‌کند چگونه مغز ما انسان‌ها به طور طبیعی عناصر بصری را درک می‌کند و ما چگونه با المان‌های تصویری تحت تاثیر قرار می‌گیریم. این اصول از یک مکتب روانشناسی به اسم گشتالت ریشه می‌گیرند.

اگر شما قوانین این مکتب را بشناسید به راحتی می توانید یک طرح گرافیکی را ویراستاری بصری کنید. احتمالا برایتان پیش آمده باشد که چشم شما به شما می گوید این طراحی خوب نیست و آن را رد کن! اما دلیل آن را نمی دانید. قوانین گشتالت را بشناسید تا دلیل ان را متوجه شوید و بتوانید به درستی طرحتان را بهبود بدهید.

برای مطالعه آشنایی با قوانین گشتالت بر روی عکس کلیک کنید ?

برخی موارد مهم در ویراستاری بصری طرح های گرافیکی اشاره کردیم. گرچه هنوز موارد بسیاری وجود دارد که باید با تسلط به آن ها بتوانید یک طرح ایده آل را طراحی یا ویراستاری کنید. دانستن این اطلاعات هم به طراح و هم به کارفرما کمک می کند که با رسیدن به زبان مشترک به یک نتیجه نهایی ایده آل برسند. برخی موارد دیگر در ویراستاری بصری مختص به یک طرح گرافیکی خاص است.به طور مثال در اینفوگرافیک ها توجه به نکاتی از قبیل اصول استفاده از آیکون ها، داشتن راهنمای مناسب برای اطلاعات، استفاده درست از نمودارها و دیاگرام ها، داشتن منبع و … بسیار مهم و ضروری است.یا در طراحی های گرافیکی مثل مجله، کاتالوگ و از این دست طراحی های چند صفحه ای توجه به شماره صفحه، عطف، هدر و فوتر، شناسنامه طرح و جلد نیز نباید فراموش شود.

جمع بندی:

در این مقاله با برخی اصول مهم در ویراستاری بصری یک طراحی گرافیکی آشنا شدید. و حتما متوجه اهمیت دانستن این استانداردها و اصول برای کارفرما و طراح شده اید. پس در هر موقعیتی که هستید و به نحوی با محتواهای گرافیکی سر و کار دارید، شناخت اصول ویراستاری بصری را فراموش نکنید.